De weg van de charismata

Op de pagina “Doop in de Geest” staat wat het verkeerde/onbijbelse fundament is van de pinksterleer en -praktijk. Het heeft dus als ‘onderliggend probleem’ alles te maken met de dingen die hieronder staan vermeld.

De uitingen ‘van de Geest’

Wanneer we het hebben over de weg van de charismata, denken we in het bijzonder aan die brede stroming in evangelisch Nederland (en daarbuiten natuurlijk), die streeft naar uitingen die naar men zegt afkomstig zijn van ‘de Geest’. Men wil dingen ervaren die ‘de Geest’ doet. Ergens in een van de steden in Nederland is een gemeenschap waar ze zowat alles wat de charismatische markt te bieden heeft, beoefenen. Hun website somt het op:

“In de bijeenkomsten zijn er diverse uitingen waarmee we Jezus willen vieren en verhogen. Ook is er een diversiteit aan gelegenheden die we Hem willen bieden om ons aan te raken en in ons te werken. In de bijeenkomsten beoefenen we daarom bijvoorbeeld: aanbidden, lofprijzen, dankzeggen, diverse gebedsvormen, kort prediken, heilig avondmaal, Geestesgaven, getuigen, zegenen, oliezalven, soaken (een tijd van rust om je te laten doordrenken met de heilige Geest), profeteren, Bijbelwoord mediteren en stil zijn. Er is ook ruimte om dit te ondersteunen met symbolen.

In het één-op-één contact is er de mogelijkheid voor biechten, bevrijdingsgebed en persoonlijke zegen.”

Een bonte verzameling van praktijken, waarbij je tevens de invloed van ‘de contemplatieve weg’ kunt zien. Nu is dit zomaar een voorbeeld, maar in veel evangelische gemeenten doen ze dit soort dingen.

‘Bedieningen’ – het algemene verhaal

Als je de verhalen vergelijkt in de charismatisch-evangelische hoek en een beetje nagaat waar ze mensen mee proberen te trekken, komt het steeds ongeveer op hetzelfde neer.

Het startpunt van het verhaal is dat mensen problemen hebben in hun leven en (te) weinig van God in hun leven ervaren. Die problemen kunnen van alles zijn, meestal hebben ze iets te maken met de ziel van de mens. God kan het vast niet zo bedoeld hebben, dat je dit moet meemaken.

Dan is er een ‘bediening’ die in deze nood kan voorzien en de oplossing heeft. Uitdrukkingen die je dan steeds weer tegenkomt zijn onder meer: ‘je identiteit vinden’, ‘worden wie je bent’ of ‘worden wie God je gemaakt heeft’. Dit houdt in dat er kennelijk al iets in je is, dat nog verborgen is en dat je slechts hoeft te vinden. Dit is niets anders dan ‘de goddelijke vonk’ in de gnostiek of ‘god’ in de contemplatie. Alleen dan met andere woorden. Maar de begrippen zijn ten enen male onbijbels.

Ook gaat dit steeds gepaard met ervaringen die men aanduid als ‘dichtbij God’, ‘Gods aanwezigheid’, ‘intimiteit met God’ of dergelijke. Wonderlijke heerlijke ervaringen waarvan men denkt dat ze  te maken hebben met God.

Bevrijding en genezing

Over bevrijding en genezing is al veel geschreven. Lees bijvoorbeeld dit artikel of deze.

Elders hebben we al aangegeven dat de Bijbel leert dat iemand die op een ongeoorloofde manier tot God nadert, ‘gemeenschap met de demonen’ zal hebben. Hoe misleidend is het dan dat degenen die zeggen boze geesten uit te drijven of daarvan te bevrijden, zich zelf door deze demonenwereld laten inspireren.

Hoe bizar is het dat bijvoorbeeld een Wilkin van de Kamp een boekje schrijft over bevrijding en in een aanhangsel een en ander schrijft over ‘de geheime wereld achter het occultisme’. Daarin noemt hij onder meer de bijbelteksten over afgoderij (‘Wat de Bijbel zegt over afgoderij’), maar dit is maar een beperkte selectie en het meeste laat hij weg. Hij schrijft verder bijvoorbeeld: “(…) satan die zijn kracht verleent aan mensen die hem aanroepen en/of zich aan hem willen verbinden. Het maakt hem niet uit of zij dit uit onwetendheid doen of dat zij zich hier volledig van bewust zijn. (…) Hij geeft mensen zijn kracht om het uiteindelijk van God weg te trekken en te vernietigen”. Wat tragisch dat hij zelf niet ziet hiervan slachtoffer te zijn en dat hij vele anderen daarin meeneemt.

Veel ‘bedieningen’ gaan over bevrijding en/of genezing en ‘de bedienaars’ hebben allemaal in ieder geval een ding gemeen en dat is dat ze allemaal ervan getuigen dat ze ‘Gods stem kunnen horen’. Altijd zul je dat ergens van ze horen. Ook Jan Zijlstra bijvoorbeeld die in een filmpje op CIP vertelt dat het eigenlijk heel normaal is voor een christen dat hij de stem van God hoort.

Pastoraat en profetie

Bevrijdingsgebeden, gebedspastoraat en wat je al niet meer hebt. Met mensen bidden zodat er ‘echt iets gebeurt’ is kennelijk erg belangrijk. Maar als je het op de charismatische manier doet, stel je je ook open voor de onzichtbare wereld. Je kunt dan ook in de verhalen daarover de volgende dingen als voorbeeld tegenkomen.

“(…) een stilte (…) niet zelden heeft een van hen (de bidders) iets gezien, dat wil zeggen door de gave van profetie iets voor zijn geestesoog zien verschijnen (…) een woord van kennis (…) een innerlijke wond, dan gaat een teamlid door middel van geloofsverbeelding biddend terug (in de tijd) naar die plaats of dat voorval, waaraan de confident zulke nare herinneringen bewaart (…) Het is mogelijk, dat er diverse bindingen aan het licht gekomen zijn, zoals een binding aan een negatief Godsbeeld (…) of een binding aan een negatieve uitspraak ‘met jou wordt het toch nooit wat!’.(…) wordt er gebeden om een positief Godsbeeld.(…) dan mag dat gebonden worden in Jezus’ naam. Vervolgens wordt ‘het’ in diezelfde Naam gesommeerd om te verdwijnen naar de plek die Hij het wijzen zal, en niet meer terug te keren. (…) of God de vrijgekomen ruimte wil vullen met zijn Geest.(…) Daarna ontvangt hij onder handoplegging een zegen.

Ongetwijfeld wordt dit soort dingen gedaan met goede bedoelingen. Maar waar zijn de bidders mee bezig; hoe stellen zij zich open voor de onzichtbare wereld? Met woorden, beelden impressies enzovoorts. Welke geest komt om de vrijgekomen ruimte te vullen? Ongetwijfeld zal de confident hier psychisch baat bij hebben, al was het maar voor enige tijd. Mogelijk de belangrijkste vraag: welke plaats heeft het kruis van de Heer Jezus Christus hierin?

Soaken

Volgens de website van het Soaking Prayer Centre:

“Soaken is een tijd van rusten onder zachte aanbiddingsmuziek. De nadruk ligt op rusten. Het is dus geen tijd van strijd en gebed. Zachte en intieme aanbiddingsmuziek zal je helpen je ziel tot rust te brengen en je dichter bij God te brengen. In ieder mens is een verlangen om dicht bij God te zijn. (…) Het duurt vaak een minuut of 15 voordat je je gedachten een beetje tot rust hebt laten komen. Hoe vaker je soakt, hoe sneller je Gods tegenwoordigheid kunt ervaren. De heilige Geest kan ook met golven komen. Laat de heilige Geest je dieper in de Christus (in de zalving) brengen.”

Aanbidding en lofprijzing

‘Praise en worship’ zijn termen die aanduiden dat het zingen van liederen en met name ook de begeleiding van de muziek ons in een toestand van ‘aanbidding’ kunnen brengen. Een ontmoeting met God. Het is in evangelisch Nederland steeds meer gewoonte om een stevig blokje aanbidding te hebben in een samenkomst.

Er zijn hier twee ernstige misverstanden aan de orde:

• een misvatting dat aanbidding een heerlijk gevoel is, waarin je jezelf vergeet en ‘God ontmoet’
• de opvatting dat ritmische muziek de aanbidding helpt. Zoals iemand me een keer zei: ‘zonder dat soort muzikale begeleiding in de dienst kan ik niet tot aanbidding komen’.

Elders gaan we uitgebreider hier op in, maar voor dit moment kort het volgende:

• aanbidding in bijbelse zin is dat we zien hoe geweldig groot de Heer Jezus Christus is, en hoe groot God de Vader is; dat we hen danken en eren voor het kruis van Golgotha, op grond waarvan God Zijn heilsplan kan uitvoeren. En dat we tegelijkertijd zelf zo ontzettend klein worden, omdat we arme, nietige, zondige mensen waren. Johannes de doper heeft het al gezegd: “Hij moet meer worden, ik echter minder”(Johannes 3:30). Op zichzelf heeft aanbidding niets te maken met het zingen van liederen of muziek, maar met grote bewondering voor God onze Heiland, in ons hart. Dat is voor Hem ‘een offer van lof en dank’.
• muziek roept gevoelens op, brengt ons in beweging, en dat geldt zeker als het ritmische muziek is. Wat dat aan lichamelijk gevoel met zich mee brengt is geen aanbidding. Ook niet als we dat vermengen met ‘christelijke liederen’. De gevoelens van ons hart die we aan God brengen, mogen alleen maar ‘aangestoken’ zijn door te denken aan het kruis van Golgotha. Nadab en Abihu brachten hun reukwerk in de tabernakel, zonder dat het vuur van het brandoffer gebruikt was (Leviticus 10:1 ev). Het gevolg was het directe oordeel van God. Ook vandaag kunnen we alleen maar voor Gods aangezicht verschijnen met reukwerk, als het is aangestoken door het vuur van Golgotha’s kruis, het offer van de Heer Jezus Christus.

Met wat tegenwoordig als ‘praise en worship’ wordt opgediend komen we niet in Gods nabijheid. Mensen zullen zich er heerlijk bij voelen, ongetwijfeld. Maar voor welke wereld stel je je open? Dan wordt een EO Jongerendag al gauw hetzelfde als een werelds pop- of rockconcert. Het is niet de manier waarop God gediend wil worden.

Voorlopig stoppen we hier met de voorbeelden. Mocht er t.z.t aanleiding zijn om een bepaald fenomeen toe te voegen, dan zullen we dat doen.

---

Een korte 2-pagina beoordeling van de pinkster/charismatische beweging vindt je hier: “De Charismatische Beweging”.