“Gesneden en gegoten beelden“: twee uitdrukkingen uit het Oude Testament die misschien wel wat te maken hebben met de actualiteit van onze tijd. Of niet soms?
We lazen het vanmorgen ook weer in Nahum 1:15, waar de Here tegen Nineve (de hoofdstad van het Assyrische rijk) zegt dat Hij uit hun tempel de gesneden en gegoten beelden zal uitroeien. De eerste keer dat de uitdrukking voorkomt in het Oude Testament is Deuteronomium 27:15 en luidt als volgt:
“Vervloekt is de man die een gesneden of gegoten beeld maakt, een gruwel voor de HEERE, het werk van de handen van een vakman, en dat op een verborgen plaats neerzet!”
Deuteronomium 17:12
Tot op heden ben ik in de Bijbel niets tegengekomen waaruit je iets van het verschil tussen beide zou kunnen opmaken[1]. Een duidelijk andere betekenis of een ander gebruik of wat voor verschil dan ook. Ook zou ik niet weten of de Bijbel enig onderscheid maakt tussen een beeld dat door een beeldhouwer ‘gesneden’ wordt of een beeld dat door een edelsmid ‘gegoten’ wordt. ‘k Kan het in elk geval niet vinden.
Toch worden de uitdrukkingen niet voor niks gebruikt; soms apart en soms samen bij elkaar en het loutere feit dat de Bijbel twee verschillende woorden gebruikt moet dus wel een betekenis hebben.
Nu begrijp ik wel meer details in de Bijbel niet en dat hoeft zeker ook niet altijd. Dus wat dat betreft is het niet kunnen duiden van het verschil tussen gegoten en gesneden geen probleem. Toch heb ik aan ‘gesneden en gegoten beelden’ voor mezelf wel een betekenis gegeven, die ik me elke keer als ik de woorden (of één van beide) tegenkom, weer herinner.
De beelden zijn afgodsbeelden, manieren om in contact te komen met de ‘goden’ in de onzichtbare wereld, de demonen. Dat kan op veel verschillende manieren en dat wordt weergegeven door de gesneden beelden; immers die zijn allemaal verschillend. Bovendien kun je er een uitzoeken die je het mooist vindt; een manier van doen ‘die het beste bij je past’ zogezegd.
Wanneer er sprake is van de gegoten beelden, duidt dat op het feit dat ongeacht de manier waarop je tot de onzichtbare wereld nadert, de mystieke, innerlijke ervaring, altijd dezelfde zal zijn. Dat is altijd het gemeenschappelijke van de afgoderij, de ‘zoete’ innerlijke ervaring van en soms zelfs eenwording met ‘god’.
Kortgezegd:
- Gesneden beelden: verschillende manieren om tot ‘god/ de goden te naderen’
- Gegoten beelden: de mystieke innerlijke ervaring is dezelfde
Zo krijgen ook de Oud Testamentische termen ‘gesneden en gegoten beelden’ een actuele betekenis – in elk geval voor mezelf.
Voetnoot
[1] Kom je hierover wel iets tegen, dan hoor ik het graag.
Nederlands 
Deutsch 
English