Wat is waarheid?

Kort geleden las ik het volgende:

‘Want het is gevaarlijk te denken dat je eigen standpunten overeenkomen met ‘hoe de dingen wérkelijk zijn’. Wie denkt dat hij/zij Gelijk heeft, overschat zichzelf schromelijk, is bezig zijn vrijheid te verliezen, heeft zijn waarnemingsvermogen opgeofferd, is versmald in zijn menselijkheid.’

Het gaat hier over het geloof in God en bijbelse overtuigingen die een mens kan hebben. Het citaat suggereert dat er geen vastigheid, geen waarheid is, alles is subjectief, persoonlijk!

Klopt het?

Het valt te vrezen dat de meeste christenen tegenwoordig zo denken. Dat je weinig zeker kunt weten en als je al iets denkt te weten, moet je ontzettend voorzichtig zijn om het te zeggen. Want het is wel erg hoogmoedig.

Maar de consequentie van deze opvatting is dat uiteindelijk de Bijbel niet meer de waarheid van God is. Als de Bijbel waar is, dan deelt zij waarheid mee, juist over alles wat wij van onszelf nooit kunnen weten. Het is hoe God tegen dingen aankijkt; het is de echte werkelijkheid, Zijn werkelijkheid.

Eén werkelijkheid met meerdere interpretaties?

Vervolgens is de conclusie dat er dus ook maar éên opvatting is over de werkelijkheid, namelijk de opvatting die de Schrift zelf aangeeft. Maar dat wordt bestreden: ‘dat is zoals jij het ziet; ik denk er zus en zo over’. Dan zijn er dus meerdere interpretaties van de Schrift mogelijk.

Ik heb me altijd afgevraagd wat ik met een bijbel aan moet die voor meerdere uitleg vatbaar is. Zo kan God het niet bedoeld hebben. Zo van: “jullie zien maar wat het betekent; doe je best!”

Verdeeldheid

Verdeeldheid onder christenen gaat altijd om de Bijbel. Hoe je bepaalde zaken moet begrijpen, uitleggen, toepassen. Wat kan wel of niet, wat moet of wat moet niet? Dat soort van dingen. En het is natuurlijk heel herkenbaar. Het begint in de hof van Eden al: ‘Is het echt zo dat God gezegd heeft . . .?’. Elke afval begint hier; bij het niet meer blijven bij het betrouwbare en duidelijke woord van God.

De Bijbel zelf is niet onduidelijk over dit vraagstuk. Er zijn een paar gedeelten die me van de week opvielen, die duidelijk maken dat de Bijbel zich eenduidig laat lezen.

Twee standpunten

De brief aan de Romeinen is de enige brief die Paulus geschreven heeft, zonder dat daar een aanleiding van verkeerde leer of praktijk voor was. Maar aan het eind waarschuwt hij toch voor hen die

” (…) onenigheden teweegbrengen en struikelblokken opwerpen tegen het onderricht dat u hebt ontvangen, en keer u van hen af. ” (Romeinen 16:17).

Het woord ‘onenigheden’ (Grieks dichostasia) betekent ’twee standpunten’. Je kunt hieruit opmaken dat de leer die de apostelen gebracht hadden, door sommigen anders ‘uitgelegd’ kan worden, zodat er twee verschillende standpunten ontstaan. Het logische gevolg is dan natuurlijk dat vervolgens deze twee standpunten als gelijkwaardig worden neergezet, terwijl dat feitelijk niet zo is. Dat is het ‘struikelblok’ (ook wel ‘valstrik’) dat er neergelegd wordt. De tekst veronderstelt dat het onderricht van de apostelen zodanig eenduidig te begrijpen is, dat je andere – verkeerde – redeneringen ervan kunt onderscheiden.

Paulus waarschuwt tegen mensen die dit soort struikelblokken neerleggen en geeft opdracht je van hen af te wenden.

Afwijkingen in de leer

Dezelfde apostel schrijft aan de Korinthiërs:

“Want er moeten ook afwijkingen in de leer onder u zijn, opdat wie beproefd blijken te zijn, in uw midden openbaar worden“. (1 Korinthe 11:19)

De Korinthiërs die geestelijk waren, konden dus de afwijkingen van de leer  onderscheiden. De vele verschillende opvattingen in de gemeente in  Korinthe hadden tot misstanden en verdeeldheid geleid (zie bijvoorbeeld 1 Korinthe 1: 11-13; 3:1-4).

De ‘afwijkingen in de leer’, maar ook de ‘onenigheden’ worden door Paulus in Galaten 5:20 tot ‘de werken van het vlees’ gerekend. Hij vervolgt dat ‘hen die ze doen het Koninkrijk van God niet zullen beërven’ (Galaten 5:21).

Niets te bedenken boven wat geschreven staat

Paulus geeft aan de Korinthiërs nog de opdracht mee

“(…) om niets te bedenken boven wat er geschreven staat, opdat niemand zich ten gunste van de een boven de ander verheft” (1 Korinthe 4:6)

De gelovigen worden opgeroepen zich alleen maar te baseren op wat in de Schrift geschreven staat. Dit voorkomt dat er in de gemeenschap verdeeldheid ontstaat en men zich boven elkaar gaat verheffen.

De christelijke leer vinden we in de geschriften van de apostelen (de zogenaamde ‘leer van de apostelen‘ – Handelingen 2:42), gebaseerd op het Oude Testament en het onderwijs van onze Heer Jezus Christus. We worden opgeroepen daarin te volharden!