In wat voor tijd leven we eigenlijk? Er zal geen mens zijn die zich dat niet afvraagt. We zien zoveel kapot gaan en zoveel veranderen en vragen ons af of dit zo door gaat, of dat we misschien toch weer terug kunnen naar normaal. We gaan in de Bijbel op zoek naar het laatste wereldrijk en kijken wat ons dat te zeggen heeft voor de tijd waarin we leven en hoe dat zal aflopen.
Daniel heeft de vier wereldrijken beschreven die er zullen zijn in de wereldgeschiedenis. Het laatste wereldrijk is dat van de Romeinen. Het is een rijk dat eerst van ijzer zal zijn, maar in een latere vorm bestaat uit ijzer en leem (Daniel 2:40-43). We hebben over dit rijk al eens eerder wat geschreven (zie hier). Misschien goed om eerst nog eens te lezen.
In dit romeinse rijk heerste keizer Augustus ten tijde van de geboorte van Jezus Christus (Lukas 2:1,2). In het laatst van de dagen zal ditzelfde romeinse rijk hersteld worden maar door de God van de hemel verbrijzeld worden en Christus zal Zijn koninkrijk oprichten (zie Daniël 2:44,45).
Christus verschijnt twee keer in het romeinse rijk
Het is belangrijk te zien dat het Nieuwe Testament ons bevestigt dat Christus twee keer naar deze aarde komt. Beide keren is Hij zichtbaar voor iedereen en beide gelegenheden worden aangeduid met ‘Zijn verschijning‘.
Over Zijn eerste verschijning is geschreven: “(…) genade is geopenbaard door de verschijning van onze Zaligmaker, Jezus Christus” (2 Timotheus 1:10). Dit gebeurde in de tijd van het romeinse keizerrijk en wel aan het begin, bij de eerste keizer van het rijk. “En het geschiedde in die dagen dat er een gebod uitging van keizer Augustus dat heel de wereld ingeschreven moest worden.(…) En het geschiedde, toen zij daar waren, (…) zij baarde haar eerstgeboren Zoon” (Lukas 2:1, 6-7). Hier komt Hij – hoewel Hij God is – in de gedaante van een arm mens, een slaaf (Filippenzen 2:7).
We weten hoe het afgelopen is: Hij werd door de joden verworpen en door de romeinen gekruisigd. Daar, tussen hemel en aarde heeft Hij het werk volbracht dat Zijn Vader Hem te doen heeft gegeven en verzoening gebracht voor ieder die gelooft. Na Zijn opstanding is Hij naar de hemel opgevaren, waar Hij nu is totdat Hij terugkomt en opnieuw zal verschijnen.
Over Zijn tweede verschijning is geschreven “En dan zal de wetteloze geopenbaard worden. De Heere zal hem verteren door de Geest van Zijn mond en hem tenietdoen door de verschijning bij Zijn komst.” (2 Thessalonicenzen 2:3,8). Deze wetteloze is degene die we normaal aanduiden met ‘antichrist’; hij wordt in de confrontatie met Christus door Hem Zelf verteerd.
Dit is de vervulling van wat in Daniel staat: “En het vierde koninkrijk zal sterk zijn als ijzer, want het ijzer verbrijzelt en vergruist alles. (…) Dat u verder de voeten en de tenen, gedeeltelijk van leem van een pottenbakker en gedeeltelijk van ijzer, gezien hebt (…) In de dagen van die koningen zal de God van de hemel echter een Koninkrijk doen opkomen dat voor eeuwig niet te gronde zal gaan en waarvan de heerschappij niet op een ander volk zal overgaan. Het zal al die andere koninkrijken verbrijzelen en tenietdoen, maar zelf zal het voor eeuwig standhouden.” (Daniel 2:40-44).
In het boek Openbaring staat het als volgt: “En ik zag de hemel geopend, en zie, een wit paard, en Hij Die daarop zat, werd getrouw en waarachtig genoemd. En Hij oordeelt en voert oorlog in gerechtigheid. (…) En ik zag het beest en de koningen van de aarde en hun legers bijeen verzameld om oorlog te voeren tegen Hem Die op het paard zat, en tegen Zijn leger. En het beest werd gegrepen, en met hem de valse profeet (…). Deze twee werden levend geworpen in de poel van vuur, die van zwavel brandt.” (Openbaring 19:11, 19-20).
De antichrist, de wetteloze, wordt hier ‘het beest’ genoemd; hij is de aanvoerder van de koningen van de aarde, de aanvoerder van het vierde rijk uit Daniel 2. Hij is de keizer van het herstelde romeinse rijk, maar hij zal vernietigd worden door Degene Die tweeduizend jaar geleden in datzelfde romeinse keizerrijk gekruisigd werd.
We gaan verder om te zien hoever het nu staat met het herstel van het romeinse rijk.
Na de tweede wereldoorlog
In 1945 zijn de Verenigde Naties (VN) opgericht met allerlei ‘nobele’ doelen, zoals de wereldvrede, in het vaandel. Sinds die jaren is stap voor stap op allerlei manieren – zonder dat we het in de gaten hebben gehad – gewerkt aan het herstel van het romeinse rijk.
Dat dit laatste wereldrijk ondertussen bijna ‘klaar’ is, werd voor mij helder toen ik me een paar dingen realiseerde die me de laatste jaren zijn opgevallen.
- De politieke tegenstelling is niet meer als vanouds tussen ‘links’ en ‘rechts’. De politieke strijd gaat tegenwoordig tussen ‘globalisten’ en ‘nationalisten’. Daarom kunnen in Nederland bijvoorbeeld ook partijen als VVD en D66 samen regeren; ze zijn beide voor dezelfde globalistische agenda. Nationalistische partijen als PVV en FVD worden al vele jaren buiten spel gezet; ze mogen niet meedoen en worden weggezet als ‘populistisch’. Dat heet tegenwoordig ‘democratie’.
- In de meeste landen geldt tegenwoordig dat internationale wetgeving gesteld is boven de nationale wetgeving. Dus afspraken met en wetgeving van organisaties als bijvoorbeeld de VN en EU gaan boven nationale wetgeving. Polen is binnen de EU trouwens een van de weinige landen die het primaat van supranationale wetgeving (nog) afwijst.
- In de covid-pandemie bleek opeens dat nagenoeg de hele wereld op dezelfde manier met een virus omging. Allerlei afspraken die vanuit de WHO met de landen zijn gemaakt werden opgevolgd evenals allerlei richtlijnen en voorschriften die er vervolgens uit het hoofdkantoor in Geneve kwamen. Het is toch verbazingwekkend dat er wereldwijd, zo maar, alsof het niks is, op dezelfde manier gedacht, besloten en uitgevoerd wordt? Het is toch ondenkbaar dat de vaccinatieplicht ‘zomaar’ in alle landen wordt ingevoerd? De kans dat dat toeval is, is ongelooflijk klein. Het is niet per ongeluk en het kan niet zonder een wereldwijd ‘netwerk’.
Even iets tussendoor over het religieuze roomse rijk.
Wanneer we ‘het romeinse rijk’ zien als ‘het rijk dat vanuit Rome bestuurd wordt’ dan denken we niet alleen aan het politieke gebeuren, maar ook aan dat andere Roomse rijk, waarvan het Vaticaan de hoofdstad is. Ook daar is na de tweede wereldoorlog het nodige gebeurd.
Het tweede Vaticaanse concilie is gehouden van 1962 tot 1965. Het was gericht op het ‘bij de tijd brengen’, het moderniseren, van de kerk zodat bijvoorbeeld de mis ook in de landstalen (i.p.v. in het latijn) gehouden mocht worden. Vaticanum II wordt door de roomse kerk gezien als ‘de basis voor het kerkelijk en gelovig leven in de 21e eeuw’ maar tegelijkertijd werd daarmee op meerdere fronten de aanval ingezet op de protestantse kerken met het doel hen terug te brengen tot ‘de moederkerk’. Waar dat bijvoorbeeld toe geleid heeft weten we:
- De reformatie had eigenlijk niet plaats hoeven te vinden, Zie hier.
- Maria moet een veel belangrijker plaats krijgen. Zie hier.
- Monastieke praktijken worden ook door protestanten beoefend in de contemplatie en
- Protestantse kerken zouden met beelden opgesierd moeten worden. Zie hier.
Het oude romeinse rijk
Het oude romeinse rijk breidde zich vanuit het oorspronkelijke gebied in Italië uit door verovering van volken om hen heen en daarna werden de grenzen steeds verder verlegd. In de veroverde gebieden werd dan het gezag van Rome gevestigd. Ze stelden voor het bestuur hun eigen mensen aan. Zo kom je in het Nieuwe Testament bijvoorbeeld stadhouders en centurions (‘hoofdman over honderd’) tegen.
De bevolking van het romeinse rijk was opgebouwd uit een aantal standen of klassen (zie bijvoorbeeld hier of ook wikipedia), die nogal van elkaar gescheiden waren en die vooral verschilden in de hoeveelheid geld en bezit. Als je op internet zoekt naar de namen van deze klassen kom je wat verschillende termen en indelingen tegen. Daaruit destilleer ik het onderstaande beeld van de maatschappij in het romeinse rijk.
- De hoogste klasse waren de Patriciërs; de senatoren (leden van de senaat, grootgrondbezitters) en de zogenaamde equites (oorspronkelijk de ridderstand, later groothandelaren en ondernemers).
- De zogenaamde Plebejers. Dat waren de zakenlui, ambachtslieden en welgestelde boeren
- De Proletariërs, zijnde de arbeiders, kleine boeren en knechten. Mensen zonder geld of bezittingen. Het enige dat ze bezaten waren hun kinderen, vandaar de naam proletariers (van proles=nakomelingschap).
- De slaven behoorden tot de laagste klasse. Ze waren geen burgers en hadden dus geen burgerrechten en eigendommen hadden ze al helemaal niet. Slaven waren belangrijk voor de economie, die daar voor een groot deel op draaide. Slaaf kon je worden door geboorte, maar ook werden krijgsgevangenen als slaaf verkocht.
Duidelijk is dat er een kleine elite was, bestaande uit de patriciërs en de plebejers. Daarnaast had je de armen, de mensen zonder geld of bezittingen. Dat waren de proletariers en de slaven. De armen waren er om te werken voor de welvaart van de elite.
Iedereen had burgerrechten, behalve de slaven; zij hadden geen rechten en geen bezittingen. Het waren eigenlijk degenen die er op geen enkele manier bij hoorden; het enige ‘nut’ was hun werk dat ten goede kwam aan de elite.
De ombouw van de wereld naar het model van het romeinse rijk
Om maar meteen met de deur in huis te vallen: wat er onder de vlag van en samen met de Verenigde Naties met bijvoorbeeld de WHO (Wereld Gezondheids Organisatie), de Europese Unie (EU), het World Economic Forum (WEF) en veel andere organisaties gaande is, is niets anders dan het ombouwen van de huidige wereld naar het model van het romeinse rijk.
Om te beginnen staan het internationale recht en internationale afspraken al boven het nationale recht, waarmee praktisch de soevereiniteit van de afzonderlijke landen niet meer bestaat. Dat betekent dat de ‘wereldregering’ de landen feitelijk al ingenomen heeft, alleen nu niet met militaire macht zoals de romeinen vroeger, maar met een leger van diplomaten en ambtenaren. Een voorbeeld hiervan is ook de migrantenstroom naar Europa en naar ons land; dat is ook niet iets wat ons bij toeval overkomt. Het wordt op een of andere manier allemaal geregeld onder het ‘Marrakesh pact’ van de VN, ook al is dat formeel ‘niet juridisch bindend’. De cijfers laten weinig toevalligheid zien.
Wat nu verder nog te doen staat is de ombouw van de bevolking naar het model van het romeinse rijk. Daar komt nu met name de rol van het World Economic Forum om de hoek kijken. Het is hier niet de plaats om er hier heel veel tekst aan te wijden, toch moeten we proberen kort hun ideeën samen te vatten. Voor de liefhebbers: zie hier de WEF-site of download hier het boek van het WEF, The Great Reset.
Om meerdere redenen vindt men dat de wereld drastisch veranderd moet worden. Het financiële systeem rammelt (vooral door een enorme schuldenberg), we consumeren veel te veel en dat is slecht voor het klimaat. Ook produceren we natuurlijk teveel en ook dat is slecht. Bovendien zal door verdergaande automatisering de gewone arbeid steeds meer wegvallen. Dat betekent dat er een geheel nieuw economisch systeem moet komen. Daarover is de afgelopen tien jaar (of misschien zelfs langer) binnen het WEF nagedacht, maar nu zal dat ingevoerd moeten worden en dat is niet zo simpel.
De Covid pandemie wordt nu aangegrepen om wereldwijd veranderingen tot stand te brengen. Hoe ze dat precies gaan doen weet ik niet, maar als dit het herstel van het romeinse rijk inluidt dan zal het resultaat onder meer zijn dat
- rijken steeds rijker worden (dat hebben we de afgelopen twee jaar ook al zien gebeuren; zie hier);
- kleine ondernemers niet meer kunnen bestaan en grote bedrijven (de bedrijven van de elite) groeien;
- de werkeloosheid toeneemt en steeds meer mensen van de overheid afhankelijk worden;
- de gewone mensen steeds armer worden; prijzen zullen stijgen en het levensonderhoud is nauwelijks nog te doen;
- bezit wordt ontmoedigd of zelfs onmogelijk gemaakt; wat je nog mag hebben of consumeren (vanwege ‘het klimaat’ weet je wel?) wordt door de overheid bepaald
- veranderingen in het monetaire systeemkunnen direct gevolgen hebben voor het bezit van mensen; denk aan de bankrekeningen en hypotheken.
- mensen die zich hierin niet willen schikken, zullen geen rechten meer hebben en ‘slaaf’ worden. Ze mogen niet meer meedoen
- uiteindelijk een controlestaat bestaat waarin de elite met inzet van technologie de lakens uitdeelt en de bevolking onder controle houdt, de arbeider niets bezit en de slaven geen rechten hebben. Daarover hebben we al eens een keer iets geschreven in dit blog: Homo Deus.
Een wereld in chaos
Dat de veranderingen in de economische wereld geweldige chaos tot gevolg hebben, kunnen we ons goed voorstellen. Dat het zal leiden tot oproeren, geweld en mogelijk zelfs burgeroorlogen is niet ondenkbaar en zelf waarschijnlijk.
Op dit moment ontstaat de maatschappelijke onrust rondom de vaccinatieproblematiek. Daarbij kun je als eerste opmerken dat daar de vraag speelt met betrekking tot waarheid en leugen. Wat is er waar wat er verteld wordt en wat is leugen? Dit veroorzaakt grote verdeeldheid in de samenleving, zelfs zo dat een bepaalde groep (de niet-gevaccineerden) dreigt buitengesloten te worden. De overheden dwingen de burgers tot gehoorzaamheid en zo niet dan ontnemen ze hen verdere rechten. In romeinse termen worden ze dan tot slaaf verklaard.
Dit is wat door veel inwoners van de (Europese) landen gevreesd wordt. De mensen die niet gevaccineerd willen worden, krijgen geen toegangspas en worden uit het maatschappelijk verkeer geweerd. In de meeste Europese landen en de VS is het op die manier al aangekondigd. In de Europese Unie is enkele jaren geleden al besloten dat in 2022 het digitale identiteitsbewijs wordt ingevoerd (zie hier het EU tijdschema t.e.m. 2022 en een EU pagina over hetzelfde onderwerp).
Het is deze vrijheid van het individu die men ontneemt en waartegen in de hele wereld gedemonstreerd wordt. Je kunt zien dat de ‘burgerlijke tegenbeweging’ wereldwijd steeds massaler wordt. In de officiële media hoor of zie je daar nauwelijks iets over, maar de onrust en het verzet groeien en de demonstraties worden steeds groter.
Velen hebben de hoop dat ze gezamenlijk het tij kunnen keren. Maar te vrezen valt dat dit ijdele hoop is en dat dit ‘vechten voor de vrijheid’ onbegonnen werk is.
Wanneer de grote maatschappelijke veranderingen zoals voorzien in de ‘Great Reset’ tot stand gebracht moeten worden, dan kan dit alleen maar succesvol zijn met een slaafse bevolking.
Als wat er gaande is werkelijk het door de Bijbel voorzegde herstel van het romeinse rijk is, dan zal menselijke weerstand daartegen niet bestand zijn. Het rijk bestaat uit ijzer en de hardheid daarvan zal dan de komende tijd steeds meer zichtbaar worden en vooral daar waar tegenstand geboden wordt. Per slot van rekening maakten de romeinen destijds ook korte metten: krijgsgevangenen werden als slaven verkocht en oproerkraaiers stond een wrede kruisdood te wachten (Lukas 23:19,33). In het romeinse rijk dat bezig is zich te herstellen zal het niet anders zijn.
Nog een keer: slaven en vrijen
De oordelen die we in het boek Openbaring vinden, gaan over de hele wereld. Opmerkelijk is dat in dit boek alle klassen en termen die we ook m.b.t. het romeinse rijk zijn tegengekomen, gebruikt worden. Op drie plaatsen komen deze uitdrukkingen voor, op verschillende manieren gegroepeerd, maar altijd gaat het ook over ‘slaven en vrijen‘. Zelfs een verwijzing naar de equites staat er in: ‘de paarden en hen die daarop zitten‘.
- “En de koningen van de aarde, de groten, de rijken, de oversten over duizend, de machtigen en alle slaven en vrije mensen verborgen zich in de grotten en tussen de rotsen in de bergen.” (Openbaring 6:15)
- “En het maakt dat men aan allen, kleinen en groten, rijken en armen, vrijen en slaven een merkteken geeft op hun rechterhand of op hun voorhoofd” (Openbaring 13:16)
- “(…) om te eten vlees van koningen, en van oversten over duizend, en van machtigen, en van paarden en van hen die daarop zitten, en van alle vrijen en van slaven, kleinen en groten.” (Openbaring 19:18)
Zou dit kunnen bevestigen dat het herstelde romeinse rijk, zoals dat door Daniel werd gezien, inderdaad in de laatste dagen weer gestalte krijgt en geoordeeld wordt? De beschrijving van de standen in de romeinse maatschappij is zelfs heel concreet en compleet. Gemeenschappelijk daarin is steeds het kenmerkende ‘vrijen en slaven’. Ik vind dat weer een bewijs van de nauwkeurigheid en betrouwbaarheid van het Woord van God.
De eerste en de laatste keizer
De eerste keizer van het romeinse rijk was keizer Augustus. Met zijn komst ontstond het keizerrijk. Daarvoor was het romeinse rijk een republiek, maar dit was een bestuursvorm die niet goed meer werkte voor zo’n groot rijk. Vandaar dat de 1e eeuw voor Christus een roerige tijd van burgeroorlogen was waarin Augustus zijn persoonlijke macht uitbreidde en uiteindelijk keizer en alleenheerser werd. Oorspronkelijk heette hij Octavianus, maar toen ook de senaat zich aan hem overgaf, werd hij benoemd tot Augustus, dat is ‘Verhevene’.
Met Augustus brak inderdaad ook een tijd van vrede in het rijk aan, zodat hij ook ‘vredevorst’ genoemd werd.
Het herstelde romeinse rijk zal weer een leider krijgen die we vanuit de bijbelse gegevens ‘de antichrist‘ noemen (1 Johannes 2:18; 4:13). Hij wordt ook wel genoemd ‘de mens van de wetteloosheid, de zoon van het verderf‘ (2 Thessalonicenzen 2:4) of ‘het beest uit de zee‘ (Openbaring 13:1-10) dan wel ‘een meedogenloze koning‘ (Daniel 8:23). Op het toppunt van zijn macht ‘verheft hij zich boven al wat God genoemd of als God vereerd wordt, zodat hij als God in de tempel van God gaat zitten en zichzelf als God voordoet.’ (2 Thessalonicenzen 2:4).
Vanuit het perspectief van het romeinse rijk dat hersteld wordt zien we hier de eerste keizer van het herstelde rijk, een nieuwe Augustus, de ‘verhevene’. Maar tegelijkertijd zal hij de laatste keizer blijken te zijn, want de Heer Jezus Christus verschijnt in heerlijkheid om hem te oordelen.
De keizerskroon
Tijdens de zoektocht voor dit artikel ontdekte ik nog een gemeenschappelijk symbool, namelijk de kroon van laurier. In de taal van Rome is de kroon een corona. Het is een kroon van laurier die door de senaat aan Caesar werd toegewezen uit erkentenis voor zijn talrijke zegepralen. Dit ereteken werd door zijn drie opvolgers, toen ze de keizerlijke troon hadden beklommen, als het kenteken van hun oppermacht behouden.
Ik ontkom niet aan de indruk dat de logo’s van zowel de VN als de WHO een keizerskroon in zich hebben die de hele wereld omspant en symboliseren dat ze werken aan de komende overwinning van de nieuwe wereldheerser. Die natuurlijk de vrede in de wereld, het grote rijk, zal brengen, net als Augustus dat deed in het eerste romeinse rijk. Tevens passen daarin het corona-project en de Great Reset als versneller van de ontwikkelingen.
Zie hoe tenslotte in het boek Openbaring de komst van de keizer van het herstelde romeinse rijk wordt beschreven; hij voert geen oorlog, heeft een kroon en overwint. Dat klinkt toch wel wat mysterieus.
“En ik zag en zie, een wit paard, en hij die erop zat, had een boog. En hem was een kroon gegeven en hij trok uit, overwinnend en om te overwinnen.” (Openbaring 6:2)
Na het Corona-gebeuren en de gevolgen van de Great Reset zal chaos, ellende en geweld niet te overzien zijn. Wereldwijd zal men met grof geweld pogen om de nieuwe wereldorde in te voeren en dat geeft enorme problemen.
Ondertussen werkt de nieuwe keizer zich omhoog in de machtsstructuur zoals omschreven in het boek Daniel (7:8, 24) waarna de hele wereld achter hem aanloopt (Openbaring 13:3). Hij is degene die met beloften van vrede en voorspoed de hele wereld op wonderlijke wijze zal misleiden. Met Israël creëert hij een vredesrelatie die het mogelijk maakt om de tempel in Jeruzalem te bouwen.
Ten slotte
Ik herinner me hoe een broeder lang geleden eens zei dat onze wereld steeds meer gaat lijken op de wereld van het Nieuwe Testament. Dat is gaande: de ombouw van de westerse wereld en het herstel van het romeinse keizerrijk.
Waarbij het nieuwe rijk ontstaat op de puinhopen van het oude, zoals het in de geschiedenis altijd gegaan is.
Maar het nieuwe romeinse rijk is geen lang leven beschoren: het zal niet door mensenhanden verbrijzeld worden (Daniel 2:45), want Christus komt in grote heerlijkheid om te oordelen en Zijn rijk te vestigen dat 1000 jaren zal duren.
“Wanneer nu deze dingen beginnen te geschieden, kijk dan omhoog en hef uw hoofd op, omdat uw verlossing nabij is.” (Lukas 21:28)
Wij mogen uitzien naar de komst van onze Heer Jezus Christus op de wolken, die ons tot Zich neemt voordat de oordelen losbarsten.
Laten we met elkaar dat doen waartoe Johannes ons oproept in het laatste hoofdstuk van de Bijbel. Verlangen naar de komst van de Heer Jezus en ondertussen de mensen uitnodigen nog Gods aanbod van genade aan te nemen en de toevlucht tot Christus te nemen.
“En de Geest en de bruid zeggen: Kom! En laat hij die het hoort, zeggen: Kom! En laat hij die dorst heeft, komen; en laat hij die wil, het water des levens nemen, voor niets.” (Openbaring 22:17)
Aantekeningen
*** Een kritiek op de Great Reset, netjes geformuleerd door een hoogleraar van Nijenrode vind je hier. Wat hij ziet als de gevaren van de Great Reset zijn juist de kenmerken van het romeinse rijk.
*** De gedachte dat de “nieuwe keizer” van het herstelde romeinse rijk degene zou zijn die door de Bijbel ‘de antichrist’ wordt genoemd (1 Johannes 2:18) en ‘het beest uit de zee’ (Openbaring 13: ) is, wordt zeker niet door alle bijbelleraren gedeeld. Het argument daarvoor is meestal dat “de Joden nooit een heidense messias zullen aanvaarden omdat de Bijbel hele duidelijke aanwijzingen geeft waar de Messias vandaan komt”. Maar deze redenering gaat uit van de veronderstelling dat de regering van Israel – want zij gaan er m.i. over – de Bijbel hanteert bij haar politieke keuzes en bondgenootschappen. Dat is echter maar zeer de vraag. De uitspraak van de Heer Jezus “(…) een ander komt in zijn eigen naam, die zult gij aannemen” (Johannes 5:43) wijst er juist op dat ze de verkeerde als messias zullen aannemen. Wat ik van mijn enige bezoek aan Israel geleerd heb is dat zij iedereen als messias accepteren die hen vrede geeft van ‘de vijanden van rondom’; een vrede die zelfs zover gaat dat ze in Jeruzalem hun tempel weer kunnen bouwen.
Maar we maken er geen twistpunt van; per slot van rekening staat het niet letterlijk in de Bijbel welke van de twee beesten uit Openbaring 13 de antichrist is. Misschien zijn ze het allebei wel of samen.